Motion Sickness: ప్రయాణాల్లో చాలామందిని ఇబ్బందిపెట్టే సమస్య మోషన్ సిక్నెస్. కారు, బస్సు, రైలు, పడవ, విమానం ఏ వాహనం అయినా కదులుతున్నప్పుడు శరీరం లోపల జరిగే సమన్వయ లోపం ఈ సమస్యకు ప్రధాన కారణం. మన కళ్ళు చూస్తున్న దృశ్యాలు, లోపలి చెవి సూచిస్తున్న కదలిక మధ్య తేడా ఏర్పడినప్పుడు మెదడు గందరగోళానికి గురవుతుంది. ఈ గందరగోళం తలనొప్పి, వికారం, వాంతులు, చెమటలు, అసహనం, బలహీనత వంటి లక్షణాలను కలిగిస్తుంది. చలనాన్ని అంచనా వేసే శరీర వ్యవస్థలు ఒక్కోసారి భిన్న సంకేతాలు పంపితే మెదడు ఎలా స్పందించాలో అర్థం కాక ఇబ్బంది పడుతుంది. అందుకే ప్రయాణాల్లో చాలామందికి కారులో కూర్చున్న వెంటనే లేదా మార్గమధ్యంలో వాంతులు రావడం, అస్వస్థత అనిపించడం సాధారణం.
కారులో కూర్చుని ప్రయాణిస్తున్నప్పుడు కళ్ళు వాహనంలోని స్థిర వస్తువులను చూస్తుంటాయి. కానీ లోపలి చెవి, ముఖ్యంగా వెస్టిబ్యులర్ సిస్టమ్, కారు ముందుకు కదులుతున్నదని మెదడుకు సంకేతాలు పంపుతుంది. ఈ రెండు సమాచారాలు ఒకదానికొకటి విరుద్ధంగా ఉండడం వల్ల శరీర సమతుల్యతకు గందరగోళం ఏర్పడుతుంది. అదే విధంగా వాహనంలో పుస్తకం చదివేవారు, ఫోన్ చూసేవారు కదలికను కళ్ళతో చూడడం లేదు. శరీరం కదులుతున్నా, మన దృష్టి ఒక స్థానంలో నిలిచిపోతుంది. ఈ చిన్న విరుద్ధతే మోషన్ సిక్నెస్కు ప్రధాన కారణం. చిన్న పిల్లలు, గర్భిణీలు, మైగ్రేన్ ఉన్నవారు, లోపలి చెవి సంబంధిత సమస్యలు ఉన్నవారికి ఈ సమస్య మరింత ఎక్కువగా కనిపిస్తుంది.
మోషన్ సిక్నెస్ను తగ్గించడానికి కొన్ని సులభమైన పద్ధతులు ఉన్నాయి. మొదటిగా, ప్రయాణంలో వీలైనంత వరకు బయట దూరంగా ఉన్న క్షితిజాన్ని చూడడం చాలా మేలు చేస్తుంది. కారు ముందు రోడ్డును చూడటం, పడవలో దూరంగా నీటిని చూడటం మెదడు, చెవి, కళ్ళ సమన్వయాన్ని మెరుగుపరుస్తుంది. పుస్తకాలు చదవడం, మొబైల్ ఫోన్ వినియోగించడం వంటి పనులు చేయడం పూర్తిగా మానేయడం అవసరం. ఇవి సమస్యను మరింత పెంచుతాయి.
వెంటిలేషన్ కూడా చాలా ముఖ్యం. తాజా గాలి శరీరంలోకి చేరితే వికారం తగ్గుతుంది. కాబట్టి కిటికీలు తెరిచి ఉంచడం లేదా వాహనంలో ఏసీ ద్వారా కూడా తాజా గాలి వచ్చేలా చూసుకోవాలి. ప్రయాణానికి ముందు భారీ భోజనం చేయడం, కారంగా ఉండే ఆహారం తినడం, కొవ్వు ఎక్కువగా ఉండే ఐటమ్స్ తీసుకోవడం మోషన్ సిక్నెస్ను పెంచుతుంది. తేలికపాటి ఆహారం తీసుకోవడం శరీరానికి తేలికగా ఉండేలా చేస్తుంది.
చాలామంది అల్లం మోషన్ సిక్నెస్కు మంచి నివారణ అని నమ్ముతారు. అల్లం టీ, అల్లం క్యాండీలు, అల్లం బిస్కట్లు కొంతమేర ఉపశమనం ఇస్తాయని అనుభవం చెబుతోంది. ప్రయాణానికి ముందు డాక్టర్ సూచించిన మందులు కూడా తీసుకోవచ్చు. డైమెన్హైడ్రినేట్, మెక్లిజైన్ వంటి మందులను ప్రయాణానికి 30 నిమిషాల ముందు తీసుకుంటే ప్రయోజనం ఉంటుంది. అయితే వైద్యుడిని సంప్రదించడం తప్పనిసరి.
ప్రయాణానికి ముందు తగినంత నిద్రపోవడం కూడా శరీరాన్ని ప్రశాంతంగా ఉంచుతుంది. అలసట కూడా మోషన్ సిక్నెస్ను పెంచే అంశాల్లో ఒకటి. కాబట్టి విశ్రాంతితో ప్రయాణం మొదలుపెట్టడం మంచిది. కూర్చునే స్థానం కూడా చాలా ముఖ్యం. కారులో అయితే ముందు సీటు, బస్సులో అయితే ముందు వైపు చూసే సీటు, పడవలో అయితే మధ్య భాగం, పై డెక్ తక్కువ కదలిక కలిగించే ప్రాంతం. ఈ పద్ధతులను పాటిస్తే ప్రయాణాలు సౌకర్యవంతం అవుతాయి. సమస్య తరచుగా వస్తుంటే వైద్యుడిని సంప్రదించి శాశ్వత పరిష్కారం కనుగొనడం మంచిది.
ALSO READ: తెలంగాణలో సర్పంచ్ జీతం ఎంతో తెలుసా?
