భారతీయులలో సాధారణంగానే రోగనిరోధక శక్తి ఎక్కువగా ఉంటుంది. మన దగ్గర వాతావరణ పరిస్థితులు, మనం తీసుకునే ఆహారం ఇప్పటికీ బలవర్ధంగానే ఉంది. కానీ, మన ఆరోగ్యాన్ని మన చేతులతోనే నాశనం చేసుకునే ప్రయత్నం చేస్తున్నాం. రెండు మూడు రోజుల్లో తగ్గిపోయే దగ్గు, జలుబు లాంటి సమస్యలకు కూడా పవర్ ఫుల్ యాంటీ బయాటిక్స్ తీసుకుంటున్నాం. ఏ చిన్న ఆరోగ్య సమస్య తలెత్తినా మందుల దుకాణం దగ్గరికి వెళ్లి, మెడికల్ షాపు అతడు చెప్పిన మందుగోలీలు కొని తెచ్చుకుంటున్నాం. ఎలాంటి సందర్భంలో వేసుకోవాలి? ఎంత వేసుకోవాలి? అనేది పట్టించుకోకుండా ఉపయోగిస్తున్నాం. భారత్.. ప్రపంచంలోనే అత్యధిక యాంటీ బయాటిక్స్ ఉపయోగించే దేశాలలో ఒకటిగా మారింది. యాంటీ బయాటిక్స్ వినియోగం ఎక్కువ కావడం వల్ల మనలో యాంటీమైక్రోబియల్ రెసిస్టెన్స్ (AMR) అనేది పెరుగుతుంది. దీని ఫలితంగా తీవ్రమైన ఆరోగ్య సమస్యలు తలెత్తుతున్నాయి. ఈ సమస్య దేశంలో ప్రజారోగ్యానికి పెద్ద ముప్పుగా మారింది.
⦿ యాంటీబయాటిక్ రెసిస్టెన్స్: మనదేశంలో యాంటీబయాటిక్స్ అధికంగా, తప్పుగా వాడటం వల్ల బ్యాక్టీరియా రెసిస్టెంట్ గా మారుతోంది. యాంటీబయాటిక్స్ అధిక, అనవసర వినియోగం వల్ల బ్యాక్టీరియా ఔషధాలకు లొంగకుండా మారుతోంది. దీనివల్ల సాధారణ ఇన్ఫెక్షన్ల చికిత్స కూడా కష్టతరమవుతోంది. ట్యూబర్ క్యులోసిస్, న్యుమోనియా, సెప్సిస్ లాంటి వ్యాధులకు మందులు పని చేయకపోవచ్చు.
⦿ అధిక వినియోగం: డాక్టర్ ప్రిస్క్రిప్షన్ లేకుండా ఫార్మసీలలో యాంటీ బయాటిక్స్ సులభంగా లభిస్తాయి. జలుబు, వైరల్ ఫీవర్ వంటి వాటికి కూడా వీటిని వాడటం సర్వసాధారణం అయ్యింది. యాంటీబయాటిక్స్ అవసరం లేని సందర్భాలలో కూడా ఉపయోగించడం వల్ల రెసిస్టెన్స్ ను పెంచుతోంది.
⦿ పరిశుభ్రత, ఇన్ఫెక్షన్ నియంత్రణ: ఆసుపత్రుల్లో సరైన పరిశుభ్రత లేకపోవడం, ఇన్ఫెక్షన్ నియంత్రణ చర్యలు లోపించడం వల్ల కూడా రెసిస్టెంట్ బ్యాక్టీరియా వ్యాప్తి చెందుతోంది.
⦿ సొంత చికిత్స: ఓవర్-ది-కౌంటర్ (OTC) యాంటీబయాటిక్స్ సులభంగా లభిస్తున్నాయి. డాక్టర్ ప్రిస్క్రిప్షన్ లేకుండా వాడుతున్నారు. రెసిస్టెంట్ పెరగడంలో ఇది కూడా కారణం అవుతోంది.
2024-25లో యాంటీబయాటిక్ వినియోగం గురించి నిర్దిష్ట గణాంకాలు పరిమితంగా ఉన్నప్పటికీ, గత దశాబ్ద కాలంలో దేశంలో యాంటీబయాటిక్ వినియోగం గణనీయంగా పెరిగినట్లు నివేదికలు వెల్లడిస్తున్నాయి. అధ్యయనాల ప్రకారం, దేశంలో యాంటీబయాటిక్ వినియోగం 2000 నుంచి 2015 వరకు ఏకంగా 65% పెరిగింది. ఈ వినియోగం రోజు రోజుకు మరింత పెరుగుతూనే ఉంది.
⦿ ఆరోగ్య ప్రభావాలు: ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) లెక్కల ప్రకారం, AMRతో దేశంలో ఏటా లక్షలాది మంది చనిపోతున్నారు. 2050 నాటికి ప్రపంచ వ్యాప్తంగా AMRతో సంవత్సరానికి 10 మిలియన్లకు పైగా మంది చనిపోయే అవకాశం ఉన్నట్లు వెల్లడించింది.
⦿ ప్రభుత్వ చర్యలు: భారత ప్రభుత్వం యాంటీమైక్రోబియల్ రెసిస్టెన్స్ (AMR)ను ఎదుర్కోవడానికి కొన్ని చర్యలు తీసుకుంటున్నది.
1.నేషనల్ యాక్షన్ ప్లాన్ ఫర్ AMR (2017): యాంటీబయాటిక్స్ సరైన వినియోగాన్ని ప్రోత్సహించడం, అవగాహన కల్పించడం, రెసిస్టెన్స్ ను ట్రాక్ చేస్తోంది.
2.స్కెడ్యూల్ H1 రెగ్యులేషన్స్: కొన్ని యాంటీబయాటిక్స్ ను ప్రిస్క్రిప్షన్ లేకుండా అమ్మకుండా నిషేధించింది.
3.అవగాహన కార్యక్రమాలు: ఆరోగ్య సిబ్బంది, ప్రజలలో సరైన యాంటీబయాటిక్ వినియోగం గురించి అవగాహన కల్పించడం లాంటి కార్యక్రమాలు చేస్తోంది. అయినా ఇవి సరిపోవడం లేదు.
⦿ సవాళ్లు:
1.ఫార్మసీలలో రెగ్యులేషన్స్ అమలులో లోపాలున్నాయి. ఫార్మాలో తయారైన యాంటీ బయాటిక్స్ ఎక్కడికి వెళ్తున్నాయి? ఎవరికి అమ్ముతున్నారు? అనే విషయంలో సరైన పక్కలా ప్లాన్ అవలంభించడం లేదు.
2.గ్రామీణ ప్రాంతాలలో అవగాహన లేకపోవడం వల్ల యాంటీ బయాటిక్స్ ను ఎక్కువ మొత్తంలో వినియోగిస్తున్నారు.
3.అధిక జనాభా మరియు సరిపోని ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యాలు కూడా యాంటీ బయాటిక్స్ వినియోగానికి కారణం అవుతోంది.
⦿ పరిష్కార మార్గాలు
అవగాహన: ప్రజల్లో యాంటీబయాటిక్స్ సరైన వినియోగం గురించి అవగాహన కల్పించాలి. ఏ వ్యాధులకు వీటిని ఉపయోగించాలి? అనే విషయంలో క్లారిటీ ఇవ్వాలి.
నియంత్రణ: యాంటీబయాటిక్స్ అమ్మకాలపై కఠిన నిబంధనలు అమలు చేయాలి. విదేశాల్లో మాదిరిగానే ఒక డ్రగ్ ఫార్మా కంపెనీలో ఉత్పత్తి జరిగినప్పటి నుంచి అది వినియోగదారుడికి చేరేంత వరకు కచ్చితమైన ట్రాకింగ్ ఉండాలి.
పరిశోధన: కొత్త యాంటీబయాటిక్స్, వ్యాక్సిన్ల అభివృద్ధికి చర్యలు తీసుకోవాలి. రోగనిరోధక శక్తిని దెబ్బ తీసే యాంటీ బయాటిక్స్ ను అందుబాటులోకి తీసుకొచ్చే ప్రయత్నం చేయాలి.
పరిశుభ్రత: ఆసుపత్రుల్లో ఇన్ఫెక్షన్ నియంత్రణ చర్యలను బలోపేతం చేయడం.
⦿ సిఫార్సులు:
1.యాంటీబయాటిక్స్ ను డాక్టర్ సలహా లేకుండా వాడకూడదు.
2.AMR గురించి ప్రజలలో అవగాహన పెంచాలి.
3.వ్యవసాయ రంగంలో యాంటీబయాటిక్స్ వినియోగంపై కఠిన నిబంధనలు అమలు చేయాలి.
నిజానికి భారత ప్రభుత్వం AMRను ఎదుర్కొనేందుకు నేషనల్ యాక్షన్ ప్లాన్ ఫర్ AMR (NAP-AMR)ను 2017లో ప్రవేశపెట్టింది, కానీ, దీని అమలులో ఇంకా సవాళ్లు ఉన్నాయి. వాటిని పరిష్కరిస్తూ, సరైన చర్యలు తీసుకోవడం వల్ల సమస్య నుంచి బయటపడే అవకాశం ఉంటుంది. లేదంటే భారతదేశం రోగమయంగా మారిపోవడం ఖాయం.
