Interesting fact: తల్లిదండ్రులు తమ జీవితంలో ఎంతో ఆసక్తిగా ఎదురుచూసే క్షణం నవజాత శిశువు పుట్టుక. ఆ క్షణంలో డెలివరీ రూమ్లో వినిపించే మొదటి శబ్దం శిశువు ఏడుపు. ఆ ఏడుపు వినిపించగానే తల్లిదండ్రుల గుండెల్లో ఒక రకమైన నిశ్చింత కలుగుతుంది. ఎందుకంటే పుట్టిన వెంటనే శిశువు ఏడవడం అనేది కేవలం భావోద్వేగానికి సంబంధించిన విషయం కాదు.. అది శిశువు ఆరోగ్యం సక్రమంగా ఉందని తెలియజేసే అత్యంత కీలకమైన వైద్య సంకేతం. అయితే చాలా మంది తల్లిదండ్రులకు ఈ ఏడుపు వెనుక ఉన్న శాస్త్రీయ ప్రాముఖ్యత పూర్తిగా తెలియదు.
గర్భంలో ఉన్న శిశువు 9 నెలల పాటు పూర్తిగా భిన్నమైన వాతావరణంలో జీవిస్తుంది. తల్లి గర్భంలో ఉన్నప్పుడు శిశువు తనకు అవసరమైన ఆక్సిజన్ మొత్తాన్ని తల్లి జరాయువు ద్వారా పొందుతుంది. ఊపిరితిత్తులు ఉన్నప్పటికీ అవి పూర్తిగా పనిచేయవు. కానీ పుట్టిన వెంటనే పరిస్థితి పూర్తిగా మారిపోతుంది. శిశువు తన శరీరాన్ని స్వయంగా పనిచేసే విధంగా మార్చుకోవాలి. ఈ మార్పులో మొదటి అడుగు శ్వాస తీసుకోవడం. పుట్టిన వెంటనే శిశువు చేసే తొలి ఏడుపు ద్వారా ఊపిరితిత్తులు విస్తరించి, శ్వాసక్రియ ప్రారంభమవుతుంది. ఆక్సిజన్ లోపలికి ప్రవేశించి, కార్బన్ డయాక్సైడ్ బయటకు వెళ్లేందుకు మార్గం ఏర్పడుతుంది.
శిశువు ఏడుపు సమయంలో ఊపిరితిత్తుల్లో ఉన్న ద్రవం బయటకు తొలగిపోతుంది. గాలి నిండటంతో ఊపిరితిత్తులు పూర్తిస్థాయిలో పనిచేయడం మొదలుపెడతాయి. అందుకే వైద్యులు పుట్టిన వెంటనే శిశువు ఏడుపును అత్యంత ముఖ్యమైన సంకేతంగా పరిగణిస్తారు. ఏడుపు బలంగా, స్పష్టంగా వినిపిస్తే శ్వాసకోశ వ్యవస్థ సక్రమంగా పనిచేస్తోందని అర్థం. అదే ఏడుపు బలహీనంగా ఉండటం లేదా అసలు వినిపించకపోవడం శ్వాసకోశ సమస్యలకు సంకేతంగా భావిస్తారు.
శ్వాసక్రియ సరిగా ప్రారంభం కాకపోతే దాని ప్రభావం కేవలం ఊపిరితిత్తులకే పరిమితం కాదు. శిశువు హృదయనాళ వ్యవస్థ కూడా నేరుగా ప్రభావితమవుతుంది. శరీరంలోని ప్రతి అవయవానికి రక్తం పంపే బాధ్యత గుండెదే. కానీ ఆ రక్తంలో సరిపడా ఆక్సిజన్ ఉండాలి. ఊపిరితిత్తులు ఆక్సిజన్ను రక్తంలోకి పంపిస్తే, గుండె దానిని శరీరమంతా సరఫరా చేస్తుంది. శిశువు శ్వాస సరిగా లేకపోతే రక్తంలో ఆక్సిజన్ స్థాయి తగ్గిపోతుంది. దీని వల్ల రక్తపోటు పడిపోవడం, గుండె పనితీరు మందగించడం వంటి సమస్యలు తలెత్తుతాయి.
తీవ్రమైన సందర్భాల్లో ఈ ఆక్సిజన్ లోపం మెదడు, మూత్రపిండాలు, కాలేయం వంటి ముఖ్యమైన అవయవాలపై ప్రభావం చూపుతుంది. కొన్ని నిమిషాల పాటు కూడా ఆక్సిజన్ సరఫరా తగినంత లేకపోతే శిశువు జీవితానికే ప్రమాదం ఏర్పడే అవకాశం ఉంటుంది. అందుకే పుట్టిన వెంటనే శిశువు ఏడుపును వైద్యులు అత్యంత జాగ్రత్తగా గమనిస్తారు.
అయితే ప్రతి శిశువు పుట్టగానే ఏడుస్తాడని చెప్పలేం. కొంతమంది శిశువులు పుట్టిన వెంటనే ఏడవని పరిస్థితులు కూడా కనిపిస్తుంటాయి. దీనికి అనేక వైద్య కారణాలు ఉండవచ్చు. ముఖ్యంగా అకాలంగా పుట్టిన శిశువుల్లో ఊపిరితిత్తులు పూర్తిగా అభివృద్ధి చెందకపోవడం వల్ల శ్వాస తీసుకోవడంలో ఇబ్బందులు ఎదురవుతాయి. దీనినే రెస్పిరేటరీ డిస్ట్రెస్ సిండ్రోమ్గా వైద్యులు పేర్కొంటారు. ఇలాంటి శిశువులు సహజంగా బలమైన ఏడుపు చేయలేరు.
మరికొన్ని సందర్భాల్లో శిశువు జనన సమయంలో మెకోనియం అనే మొదటి మలం అమ్నియోటిక్ ద్రవంతో కలిసిపోతుంది. ఆ ద్రవాన్ని శిశువు లోపలికి పీల్చుకుంటే శ్వాసనాళాల్లో అడ్డంకులు ఏర్పడతాయి. దీనివల్ల శ్వాస తీసుకోవడం కష్టమై, ఏడుపు బలహీనంగా ఉంటుంది లేదా అసలు వినిపించదు. అరుదైన సందర్భాల్లో డయాఫ్రాగ్మాటిక్ హెర్నియా వంటి పుట్టుకతో వచ్చే లోపాలు కూడా శ్వాస సమస్యలకు కారణమవుతాయి. ఛాతీ, పొట్టను వేరు చేసే డయాఫ్రాగమ్ సరిగా అభివృద్ధి చెందకపోతే ఊపిరితిత్తులకు సరైన స్థలం దొరకదు.
గర్భంలో ఉన్నప్పుడే శిశువుకు ఆక్సిజన్ సరఫరా తగ్గిపోయే పరిస్థితిని పిండం బాధగా వైద్యులు పేర్కొంటారు. ఇలాంటి సందర్భాల్లో శిశువు బలహీనంగా జన్మించి, పుట్టిన వెంటనే ఏడవలేకపోతుంది. అలాగే కష్టమైన ప్రసవం సమయంలో శిశువుకు గాయాలు కావడం కూడా ఏడుపు సామర్థ్యాన్ని ప్రభావితం చేయవచ్చు.
పుట్టిన తర్వాత ఏడవని శిశువుల విషయంలో వైద్యులు ఏమాత్రం నిర్లక్ష్యం చేయరు. వెంటనే శ్వాసకోశ పనితీరు, గుండె స్పందన, ఆక్సిజన్ స్థాయిలను పరిశీలిస్తారు. అవసరమైతే ఆక్సిజన్ థెరపీ, వెంటిలేటర్ సహాయం వంటి అత్యవసర చికిత్సలు అందిస్తారు. సమస్య తీవ్రతను బట్టి శిశువును న్యూనేటల్ ఐసీయూలో ఉంచి నిరంతరం పర్యవేక్షిస్తారు. కొన్ని రోజుల పాటు అవయవాల పనితీరును జాగ్రత్తగా గమనిస్తారు.
చివరగా ఒక్కమాటలో చెప్పాలంటే.. పుట్టిన వెంటనే వినిపించే శిశువు తొలి ఏడుపు ఒక సాధారణ శబ్దం కాదు. అది శిశువు శ్వాసకోశ, హృదయనాళ వ్యవస్థలు సక్రమంగా పనిచేయడం మొదలైందని తెలియజేసే జీవన సంకేతం. తల్లిదండ్రులు ఆ శబ్దాన్ని వినగానే ఆనందపడటమే కాదు, ఆ ఏడుపు వెనుక ఉన్న శాస్త్రీయ ప్రాముఖ్యతను కూడా తెలుసుకోవాల్సిన అవసరం ఉంది. ఎందుకంటే ఆ చిన్న ఏడుపులోనే శిశువు భవిష్యత్తు ఆరోగ్యానికి సంబంధించిన పెద్ద సంకేతం దాగి ఉంటుంది.
ALSO READ: గిల్ పూర్తిగా విఫలం.. జైస్వాల్ రావాల్సిందే..?
